Svíar eru í forsæti ráðs Evrópusambandsins um þessar mundir og gáfu frá sér yfirlýsingu varðandi opinn aðgang í kjölfar umræðu meðal meðal ráðherra rannsókna.
Rannsóknargreinar ESB ríkja ættu að vera aðgengilegar tafarlaust með opnum leyfum , segja Svíar.
„Það að gera fræðilega útgáfu aðgengilega öllum með hraði stuðlar að hágæða rannsóknum“, sögðu Svíar 8. febrúar 2023. „Þess vegna ætti að vera sjálfgefið að veita tafarlausan opinn aðgang að ritrýndum rannsóknarafurðum með opnum leyfum.“
Á fundi sama dag ræddu rannsóknarráðherrar ESB áskoranir varðandi leiðir að þessu markmiði.
Menntamálaráðherra Svíþjóðar, Mats Persson sagði í kjölfarið: „Það eru mál sem þarf að takast á við — til dæmis hár kostnaður við útgáfu og lestur greina. Einnig sú staðreynd að sum tímarit hafa ekki nægilega góða ferla til að tryggja gæði útgáfunnar.“
Stjórnvöld í hverju landi marki sér stefnu.
Sama dag birti sænska forsætið einnig drög að niðurstöðum ráðsins um fræðilega útgáfu sem ríkisstjórnir ESB gætu íhugað og samþykkt að lokum, þó hugsanlega í breyttri mynd.
Þessi texti endurómar yfirlýsingu forsetaembættisins en gengur lengra með því að segja að höfundar ættu ekki að þurfa að greiða gjöld þegar þeir birta rannsóknargreinar sínar í opnum aðgangi.
Í textadrögunum er „áhersla á að rannsóknarniðurstöður ættu að vera eins opnar og mögulegt er og eins lokaðar og þörf krefur og að tafarlaus og ótakmarkaður opinn aðgangur ætti að vera sjálfgefinn aðferð í útgáfu, án kostnaðar fyrir höfunda“.
Forsæti Svía býður aðildarríkjum ESB að uppfæra stefnu sína „eins fljótt og auðið er“ til að ná þessu markmiði.
Nokkrar ríkisstjórnir innan ESB hafa þegar samþykkt stefnu sem eru í stórum dráttum í samræmi við þessa afstöðu, þar sem margar eru í takt við forgöngu Plan S til að koma á tafarlausum opnum aðgangi að opinberum styrktum rannsóknarniðurstöðum.
Það er þó vitað, að fyrir önnur lönd og opinbera styrktaraðila væri það Hins vegar, fyrir önnur lönd og opinbera fjármögnunaraðila, væri það afar mikil breyting að taka upp slíka stefnu.
Sjá nánar frétt í Research Professional News, 9. febrúar 2023.