Í greininni OpenAlex, a big step towards Open Science? eftir Jeroen Bosman er fjallað um gagnasafnið OpenAlex sem miðar að því að gera vísindarit aðgengilegri og bæta gagnsæi vísindarannsókna. OpenAlex er samstarfsverkefni vísindamanna frá nokkrum evrópskum háskólum, þar á meðal háskólanum í Utrecht. Fyrir ári síðan mátti finna yfir 250 milljón færslur í gagnasafninu, mun fleiri en færslur í Scopus, Web of Science og Google Scholar.
Með gagnasafninu er leitast við að taka á málum varðandi núverandi útgáfu fræðigreina þar sem aðgangur að þeim er oft takmarkaður af greiðsluveggjum og höfundarréttarmálum. Með því að búa til ókeypis, aðgengilegan gagnagrunn yfir vísindagreinar, stuðlar OpenAlex að lýðræðislegu aðgengi að þekkingu og opnu vísindastarfi.
Eitt af meginmarkmiðum OpenAlex er að útvega staðlaða og yfirgripsmikla skrá yfir vísindalegt efni, sem auðvelda rannsakendum að finna viðeigandi greinar á sínu sviði. Gagnagrunnurinn mun innihalda lýsigögn eins og höfundanöfn, útgáfudaga og efnisorð, sem gerir notendum kleift að leita að greinum út frá sérstökum forsendum.
Auk þess að bæta aðgengi að vísindaritum, stefnir OpenAlex einnig að því að stuðla að samvinnu meðal vísindamanna með því að bjóða upp á vettvang til að deila gögnum og „auðlindum“. Verkefnið mun innihalda verkfæri fyrir sjónræn gögn, textanám og aðra háþróaða greiningu, sem auðveldar rannsakendum að kanna og greina stór gagnasöfn.
OpenAlex mun einnig styðja opna ritrýni, þar sem rannsakendur geta opinskátt skoðað og rætt verk hvers annars. Þetta gagnsæja ritrýniferli miðar að því að bæta gæði vísindarannsókna með því að gera ráð fyrir meiri endurgjöf frá vísindasamfélaginu.
Á heildina litið er OpenAlex verkefnið mikilvægt skref í átt að því að efla opna vísindaaðferðir og bæta gagnsæi vísindarannsókna. Með því að gera vísindarit aðgengilegri og auðvelda samvinnu meðal vísindamanna, hefur OpenAlex möguleika á að knýja fram nýsköpun og flýta fyrir vísindauppgötvunum.
Loks er OpenAlex verkefnið verðugt framtak sem gæti gjörbylt því hvernig vísindarannsóknir eru stundaðar og hvernig þeim er miðlað. Með því að útvega ókeypis aðgengilegan gagnagrunn yfir fræðilegt efni og stuðla að opnum vísindum, stefnir OpenAlex að því að gera vísindalega þekkingu aðgengilegri og gagnsærri, sem að lokum gagnast öllu vísindasamfélaginu.
