Barcelona-yfirlýsingin og opnar rannsóknaupplýsingar

Yfir 40 stofnanir hafa skuldbundið sig til að efla gagnsæi um miðlun upplýsinga um rannsóknaraðferðir sínar og afrakstur þeirra.

Barcelona-yfirlýsingin svokallaða, sem gefin var út 16. apríl 2024, kallar eftir að opnar rannsóknarupplýsingar eða lýsigögn (e. metadata) sé almenna reglan. Þeir sem hafa undirritað yfirlýsinguna eru m.a. fjármögnunaraðilar og æðri menntastofnanir og má þar nefna Gates Foundation og Coimbra Group sem er fulltrúi 40 evrópskra háskóla.

Sjá nánar: Barcelona Declaration Pushes for Open Default to Research Information

Háskólinn í Leiden og opin vísindi

Ein af undirstofnunum Háskólans í Leiden, Hollandi er CWTS – The Centre of Science and Technology Studies. Þetta er þverfagleg rannsóknastofnun sem rannsakar vísindarannsóknir og tengsl þeirra við tækni, nýsköpun og samfélag.

Innan stofnunarinnar eru opin vísindi (OS) algengt umræðuefni en hvað er raunverulega að gerast „á gólfinu“ í þessum efnum?  Ana Parrón Cabañero doktorsnemi við CWTS tók viðtöl við nokkra samstarfsmenn og kannaði hvernig gengur að koma á tengslum við opin vísindi í verkefnum stofnunarinnar: Walking the talk: a peak into Open Scince practices at CWTS.

Þess má geta að Háskólinn í Leiden lítur á opin vísindi (e. Open Science) sem lykilþátt til að ná því markmiði auka vísindaleg og samfélagsleg áhrif og til þess að efla gæði rannsókna og heilindi.

Hvatt er til að vinna í takt við opin vísindi innan háskólans alls.

Nánar um þetta í greininni Walking the talk: a peak into Open Science practices at CWTS.

Mynd: By Rudolphous – Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=9387291

Bill og Melinda Gates Foundation: Breytt stefna

Sjóðurinn Bill & Melinda Gates Foundation kynnti á dögunum nýja stefnu sína varðandi opinn aðgang. Stefnan byggir á þremur lykilatriðum:

      • Hætt verður að greiða APC gjöld (Article Processing Charges) við birtingu tímaritsgreina
      • Styrkþegum sjóðsins ber skylda til að birta vinnu sína sem forprent (preprints)
      • Sjóðurinn skuldbindur sig til að styðja opna vísindainnviði

Þessari stefnubreytingu er fagnað og hún endurspeglar vaxandi samstöðu innan fræðasamfélagsins.

Nánar hér: The Open Access rising tide: Gates Foundation ends support to Article Processing Charges.