Edinborgarháskóli og stefna um varðveislu réttinda

Einn af fyrirlesurum sem fengnir voru til að flytja erindi í viku opins aðgangs 2023 var Dominic Tate, forstöðumaður rannsóknaþjónustu við Edinborgarháskóla. Erindi hans hét „Rights Retention Policy at the University of Edinburgh, a review of the first 18 months“ og fjallaði eins og heitið gefur til kynna um varðveislu réttinda rannsakenda við Edinborgarháskóla – reynsla fyrstu 18 mánaða. Kveikjan að þeirra stefnu kom frá Harvard háskóla í Bandaríkjunum.

Það er forvitnilegt að skoða hvaða leiðir Edinborgarháskóli (og raunar fleiri háskólar í Bretlandi) hafa farið í þessum efnum.

Glærurupptaka.

 

Yfirlýsing um varðveislu réttinda frá GW4 í Bretlandi

Bandalag 4ra háskóla í Bretlandi kallast GW4. Í því eru háskólarnir í Bath, Bristol, Cardiff og Exeter en þeir eru meðal þeirra háskóla í Bretlandi sem stunda flestar rannsóknir og nýsköpun.

Nú hefur GW4 birt sameiginlega yfirlýsingu um varðveislu réttinda, þar sem gripið er til víðtækari ráðstafana  til að styðja vísindamenn. Þannig er ætlunin að veita rannskaendum meiri stjórn á réttindum varðandi eigin fræðigreinar, gera þeim kleift að deila og dreifa rannsóknum og fræðigreinum eins víða og mögulegt er, styðja við að farið sé að tilmælum styrkveitenda en jafnframt að gera þeim mögulegt að birta verk sín í tímaritum að eigin vali.

Nýja yfirlýsingin, undir forystu yfirmanna bókasafna í öllum fjórum háskólum, hefur verið þróuð sem hluti af skuldbindingu bandalagsins til framtíðar varðandi rannsóknir í opnum aðgangi. Þannig vill bandalagið stuðla að og styðja starfshætti sem auðvelda jákvæð félagsleg og efnahagsleg áhrif rannsókna GW4 og skapa rannsóknamenningu án aðgreiningar.

Meira um þetta í greininni GW4 Alliance launches joint statement on rights retention in scholarly works

Opin vísindi sem námskeið á háskólastigi?

Dr. Heidi Seibold
Dr. Heidi Seibold

„Opin vísindi eru einfaldlega góð vísindi á stafrænum tímum“. Þetta er tilvitnun í  Dr. Heidi Seibold sem starfar á eigin vegum við að leiðbeina rannsakendum sem vilja gera rannsóknarniðurstöður sínar opnar og aðgengilegar. Hún leggur áherslu á að ef ætlunin sé að ala upp góða vísindamenn, þurfi að koma opnum vísindum inn í kennsluskrá háskóla.

Dr. Heidi tók nýlega þátt í Open Science Retreat, 3. – 7. apríl 2023, þar sem hún var einn höfunda námskeiðs sem spannar eina önn og hugsað er fyrir nemendur sem eru allt frá því að vera langt komnir í grunnnámi háskóla til nýdoktora.

Hugmyndin er sú að námskeiðið spanni 12 vikur með 2×90 mín. kennslustundir á viku. Lýsing á námskeiðinu hér.

Námskeiðið er með höfundaleyfið CC-BY sem þýðir að það má nota það á hvaða veg sem er svo fremi sem upphaflegra höfunda er getið.

Námskeiðið er í 8 hlutum:

      • Introduction
      • Open Methodology
      • Open Data
      • Open Source
      • Open Access
      • Open Peer Review
      • Open Science Engagement in Academia and Beyond
      • Open Culture Change: Change Management & Mentoring Change into the System

Skoða námskeið.