Meginleiðir OA

Græna leiðin (green open access) Handrit að grein er birt og gert aðgengilegt í varðveislusafni (t.d. IRIS – rannsóknaupplýsingakerfi fyrir Ísland), samhliða birtingu annars staðar. Höfundur sendir varðveislusafninu lokagerð handrits (Pre-print) eða ritrýnt lokahandrit (Post-print/Accepted manuscript) sem tilbúið er til birtingar. Greinin er síðan gefin út í áskriftartímariti en er jafnframt aðgengileg í opnum aðgangi í varðveislusafninu. Stundum er birtingartöf á efni sé þessi leið farinn, en það er mismunandi eftir útgefendum (sjá nánar um birtingatafir).

Upplýsingar um útgáfustefnu einstakra tímarita, birtingartöf og hvaða útgáfu greina má vista í varðveislusöfnum er hægt að nálgast hjá SherpaRomeo.

Gullna leiðin (gold Open access) Grein kemur út í opnum aðgangi í tímariti án endurgjalds eða hindrana fyrir notandann. Hins vegar getur kostnaður lagst á höfunda eða styrkveitanda, svokölluð þjónustugjöld vegna birtinga (Article processing charge  – APC).

Demanta leiðin (diamond Open access) Opinn aðgangur með gullnu leiðinni nema hvað engin þjónustugjöld vegna birtinga leggjast á höfunda eða styrkveitanda. Höfundur heldur að jafnaði höfundarréttinum, í stað þess að framselja réttinn til útgefanda eins og í hefðbundinni útgáfu. Fjölmörg ritrýnd gæðatímarit eru í opnum aðgangi. Nálgast má upplýsingar um þau í Directory of Open Access Journals.

Blandaða gullna leiðin (Hybrid Gold Access) Grein kemur út í hefðbundnu áskriftartímariti en höfundur/styrkveitandi borgar útgefandanum þjónustugjald (APC) fyrir birtingu í opnum aðgangi (sjá nánar um þjónustugjöld vegna birtinga).

Brons leið­in Útgefendur hafa stundum greinar úr áskrift­ar­tíma­ritum opn­ar/ókeypis um óákveð­inn tíma, gjarnan merktar Free access, en án nokk­urra OA leyfa, þ.e. útgef­andi getur án tafar ákveðið að loka aðgangi að grein þegar honum þókn­ast. Það er engin trygg­ing fyrir því að grein sem er „op­in“ í dag verði það áfram.