Uppruna hugmyndarinnar um opinn aðgang (open access) má rekja til þriggja yfirlýsinga sem birtar voru í upphafi 21. aldarinnar. Í þessum þremur yfirlýsingum kemur í grunnatriðum fram það sama:
-
-
- Aðgangur að vísindaefni eigi að vera opinn og án allra hindrana
- Allir geti notað efnið svo lengi sem höfundar- og sæmdarréttur séu virtir
-
Búdapest yfirlýsingin (14. febrúar 2002)
Bethesda yfirlýsingin (11. apríl 2003)
Berlínar yfirlýsingin (22. október 2003)
Sú hefð hefur verið í gildi allt frá því að fyrstu vísindatímaritin komu út á 17. öld að vísindamenn hafa ekki fengið borgað fyrir vísindaleg skrif sín. Með gamla útgáfufyrirkomulaginu fyrir tíma internetsins var möguleikinn til almennrar víðtækrar dreifingar á vísindaþekkingu ekki fyrir hendi. En með tilkomu internetsins urðu til nýir möguleikar í miðlun þekkingar. Tækifæri var fyrir hendi að birta afrakstur vísindastarfs í opnum aðgangi á internetinu öllum til afnota og framdráttar.
Þrátt fyrir þetta eru enn miklar aðgangshömlur á útgefnu vísindaefni, oftast gjaldskyldar hömlur. Þessar yfirlýsingar voru upphafið að baráttunni fyrir opnum aðgangi að vísindaefni og fjölmargar stefnur um opinn aðgang hafa fylgt í kjölfarið.